Het cultureel erfgoed dat natuur heet

De Zweden beseffen maar al te goed dat de natuur van hun land een van hun grootste hoogtepunten is. Ze vinden dan ook dat iedereen vrij moet zijn om die mooie natuur te ontdekken. Zo is het allemansrecht (Zweeds: ‘Allemansrätten’) ontstaan, het recht om van de vrije natuur te genieten.

 

Don’t disturb – don’t destroy

Zweden zijn gelukkig, dat is algemeen geweten. Velen zijn ervan overtuigd dat de verscheidenheid en de toegankelijkheid van de natuur die hen omringt hier de reden voor is. Zweden is een van de dunst bevolkte landen van Europa. Het leven in de buitenlucht (of “friluftsliv”) is hier een vanzelfsprekendheid geworden. Het wordt met de paplepel ingegeven. Leven in de natuur heeft alleen maar voordelen: het bevordert de mentale gezondheid, het maakt mensen creatiever en het vermindert stress. Klinkt goed, toch?

Het allemansrecht brengt natuurlijk wel een aantal verantwoordelijkheden met zich mee. Je bent vrij om de natuur te ontdekken op voorwaarde dat je de fauna en flora respecteert en rekening houdt met landeigenaren en andere mensen. Deze voorwaarden worden samengevat als “niets of niemand verstoren en niets kapotmaken”.

“De ongerepte en verscheiden natuur is het cultureel erfgoed van Zweden”

Ga je binnenkort naar Zweden en wil je graag weten hoe je er één kan worden met de natuur? We sommen voor je op wat je volgens het allemansrecht mag doen en wat niet.

Sterrenkijken vanuit je tent

Droom je ervan de zon te zien ondergaan en opkomen op bergtoppen, aan meren of in rustige bossen? In Zweden kan dat allemaal! Je mag er bijna overal je tent opzetten voor een aantal nachten. Je kampeerplek netjes achterlaten is hier de gouden regel. Zorg voor genoeg plastic zakjes zodat je je vuilnis gemakkelijk mee kan nemen als je vertrekt.

 

Als je ergens niet mag kamperen, bijvoorbeeld op sportvelden of in natuurreservaten, staat het altijd goed aangegeven. Op privé-eigendommen is het toegestaan je tent op te zetten, maar je moet er wel voor zorgen dat je de landeigenaar niet stoort. Je kan het best even om toestemming vragen.

Ontbijten in de eetbare omgeving

Na een goeie nachtrust in de tent is het tijd voor een lekker ontbijt. Zweden noemt zichzelf niet voor niets ‘the edible country’: de natuur bruist van gezonde voedingsstoffen met wilde bessen, paddenstoelen en kruiden. Het allemansrecht bepaalt dat je in Zweden vrij bent om wilde bessen te plukken. Je vindt er blauwe en rode bosbessen, kruipbramen en zwarte bessen. Een portie van deze heerlijke bessen zorgt er voor dat je de dag alvast goed en gezond begint!

Na het ontbijt kan je al nadenken over de lunch of het avondeten. In de Zweedse natuur vind je ook paddenstoelen, zoals cantharellen. Wees wel voorzichtig bij het plukken van de paddenstoelen en bessen, want er groeien ook verschillende giftige soorten.

Vaar uit op de Zweedse meren

In Zweden is water altijd dichtbij met duizenden meren, rivieren, kanalen en een indrukwekkende kustlijn. Het allemansrecht geldt zowel op het vasteland als op het water. Je bent dus vrij om te zwemmen, te vissen en je boot aan wal te leggen voor een aantal nachten. Hier gelden dezelfde regels als bij kamperen op land: wanneer je je op privédomein bevindt, vraag je toestemming aan de landeigenaar zodat je er zeker van bent dat je niemand stoort.

Voor een dag vol waterpret kan je een kano huren. Onze tips voor leuke regio’s vind je hier. Liever zwemmen? Dat kan zelfs in de Zweedse hoofdstad. In de archipel Skärgården kan je naar een van de 30 000 eilanden zwemmen. Ideaal om af te koelen na een dagje Stockholm!

Zweden is naast een paradijs voor kanoërs en kajakkers ook een paradijs voor vissers. Als buitenlandse burger mag je sportvissen zonder licentie op de vijf grootste meren van Zweden: het Vänermeer, het Vättermeer, het Mälarmeer, het Hjälmarmeer en Storsjön. Wie weet maak je straks je zelfgevangen vis klaar?

“Met 100 000 meren is het water in Zweden nooit ver”

Maak het warm en gezellig

Iedereen mag kampvuren stoken in de Zweedse natuur, zolang dat op een veilige manier gebeurt. Bij extreme droogte kunnen er beperkingen zijn op dat recht. De overheid tracht op die manier de jaarlijkse bosbranden in te perken.

Er zijn verschillende kampvuurplaatsen in Zweden. Hoewel dit natuurlijk de veiligste omgeving is om een vuurtje te stoken, kan je ook zelf een plek kiezen. Zorg er dan wel voor dat het vuur geen kans heeft om zich te verspreiden. Mos, venen en humusrijke bosgronden zijn gevaarlijk en moet je dus vermijden.

Wanneer je vuur aan is, kan je genieten van de warmte en een eigen wildernisavondmaal bereiden met de gevonden paddenstoelen en zelf gevangen vis. Smakelijk!

Alle reizen naar Zweden