De Noorse staafkerken
Noorwegen staat bekend om zijn wilde natuur, adembenemende fjorden, prachtige nationale parken en gezellige steden. Maar wat tijdens een reis naar Noorwegen ook zeker niet mag ontbreken is een bezoek aan de Noorse staafkerken. Deze traditionele houten kerkjes die ooit te zien waren in vele delen van Noordwest-Europa vind je vandaag vrijwel alleen nog maar in Noorwegen terug.
Een Stavkirke of staafkerk komt in verschillende soorten voor. Bijna altijd bestaan ze uit hoekpalen (‘staven’) en verbindende muurplanken uit hout (‘staafmuren’), vandaar de naam. De houten deuren en pirons zijn rijkelijk versierd met fraaie houtsnijwerken die de geschiedenis van de staafkerken vertellen.
Het ontstaan van de staafkerken
Staafkerken zijn gebouwd door de christenen in de periode waarin het christendom in Scandinavië werd verspreid. Terwijl overal in Europa stenen kathedralen gebouwd werden, gebruikten de Noren een vergelijkbare techniek om de houten staafkerken te bouwen. Het fraaie houtsnijwerk houdt verband met de tradities van de Vikingen. Dankzij hun interesse voor scheeps- en woningbouw kon deze techniek zich uitgebreid ontwikkelen, wat te zien is in de zorg en precisie waarmee de kerken gebouwd werden.
Ook de mooie versieringen in het houtsnijwerk verwijzen naar het Vikingtijdperk. De thema’s met dieren en draken die gecombineerd worden met christelijke motieven zorgen voor interessante decoraties.
Bezoek de Noorse staafkerken
Vandaag kun je in Noorwegen nog 28 staafkerken vinden die vooral in het binnenland van Oost-Noorwegen en Fjord-Noorwegen gelegen zijn. Wij zetten enkele Noorse staafkerken op een rijtje die zeker een bezoek waard zijn.
Staafkerk van Lom
De oorspronkelijke staafkerk van Lom werd gebouwd rond 1160. De staafkerk werd in de middeleeuwen druk bezocht, maar raakte in verval nadat het bezoek door de pestepidemie drastisch verminderde. Door de vele renovaties bleef van de staafkerk enkel nog de zuidelijke pilaar over. Ook van het oorspronkelijke interieur is weinig bewaard gebleven. De middeleeuwse muurschilderijen waren ernstig beschadigd en werden daardoor overschilderd. De unieke runeninscripties werden wel bewaard en behoren vandaag de dag tot één van de oudste overgebleven Noorse teksten.
Lom bevindt zich in de hoogste bergen in het noorden van Europa. Daardoor kan je er ook prachtig wandelen. Beklim bijvoorbeeld eens de Galdhoppigen berg of wandel langs de Sognefjellvegen. Prachtige uitzichten verzekerd!
Staafkerk van Urnes
De staafkerk van Urnes kan je bezoeken in Fjord-Noorwegen en behoort tot de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Deze staafkerk dateert uit 1130 en is daarmee de oudste staafkerk van Noorwegen. Het hout van de basisbalken zou gekapt zijn tussen 1129 en 1131. Het fraaie houtsnijwerk aan de ingang van de staafkerk zou nog ouder zijn dan de kerk zelf. Nu is de kerk op historisch vlak één van de belangrijkste gebouwen in Noorwegen.
De staafkerk van Urnes bevindt zich in een schilderachtig landschap met fjorden en weelderige groene velden in Sogn of Fjordane. Je kan er prachtig wandelen of heerlijk genieten van de rust.
Staafkerk van Borgund
De staafkerk van Borgund is een van de best bewaarde staafkerken in Noorwegen en heeft een aantal karakteristieke eigenschappen. Omdat de kerk amper gerenoveerd werd, ziet ze er nog precies zo uit als wanneer ze gebouwd werd in 1180. Ook de mooie gravures van drakenkoppen op de daken van de staafkerk zijn nog steeds goed zichtbaar.
Vandaag de dag is de staafkerk van Borgund de meest bezochte staafkerk in Noorwegen. De kerk doet dienst als museum, waar bezoekers de geschiedenis van de staafkerken kunnen ontdekken.
Staafkerk van Heddal
De staafkerk van Heddal bevindt zich in Oost-Noorwegen en is de grootste overgebleven staafkerk van Noorwegen. Deze indrukwekkende constructie van 26 meter hoog, 20 meter lang en 16 meter breed werd gebouwd in de 13de eeuw en moest na de Reformatie verschillende keren gerestaureerd worden. Binnenin de staafkerk kan je de prachtige rosemålingschilderijen uit 1600 bewonderen. Vandaag de dag is de kerk een druk bezochte bezienswaardigheid en wordt ze nog steeds gebruikt voor kerkdiensten.
Wist je dat...
…er volgens onderzoek origineel net geen 2.000 staafkerken in Noorwegen waren? Daarvan zijn er vandaag dus nog 28 bewaard gebleven.
…de klokken vaak geluid worden in een losse toren naast de staafkerk, omdat er binnen geen klokken aanwezig zijn?
…er geen spijker, nagel of lijm bij het bouwproces van de staafkerken gebruikt is? Om de constructie flexibel te houden, werden enkel zwaluwstaartverbindingen en houten pennen gebruikt.
…Elsa in de film ‘Frozen’ gekroond wordt in een staafkerk in Noorwegen?
Zelf de Noorse staafkerken ontdekken? Bekijk ons aanbod:
Vakantiehuis Skjolden – S001
Modern appartement - maximaal 4 personen
Vakantiehuis Skjolden – S005
Modern vakantiehuis - maximaal 9 personen
Vakantiehuis Myrkdalen – S017
Modern appartement
Vakantiehuis Myrkdalen – S018
Modern appartement